U svečanoj sali grada Požarevca priređen je prijem povodom 72 godine pobede nad fašizmom. Na prijemu su prisustvovali, pored čelnih ljudi GradaPožarevca, i predstavnici ambasada Rusije, Belorusije i Ukrajine, predstavnici crkve, policije i vojske.

Među zvanicama bio je i Zoltan Dani, bivši pukovnik protivavionske odbrane Vojske Jugoslavije koji je komandovao jedinicom koja je tokom NATO agresije na Jugoslaviju, u noći 27. marta 1999. godine , srušila avion F-117 – Noćni jastreb, u ataru sremskog sela Buđanovci.

Na prijemu ispred domaćina sve prisutne goste je pozdravio gradonačelnik Grada Požarevca Bane Spasović koji je u svom obraćanju istakao veliki broj stradalih Srba u Drugom svetskom ratu i još je dodao:

“Zato danas mi Srbi, rame uz rame sa velikim silama koje su tih četrdesetih godina prošlog veka porazile nacističku Nemačku, podižemo glavu i ponosimo se našim precima koji su se protiv fašizma borili, pod bilo kojom kapom i simbolom. Kada uzmemo u obzir moćnu nemačku ratnu mašineriju, gotovo neviđenu do tada u istoriji ratovanja, sigurno je da bi taj rat mnogo duže potrajao, i sa mnogo većim posledicama, da armija okupljena u tadašnjem Sovjetskom Savezu nije krenula u odlučan juriš. Mišljenja sam da je upravo taj pohod vaših predaka dragi prijatelji iz Ruske federacije, Ukrajine i Belorusije, bio taj trenutak kada je pravda oreol pobednika stavila na glave pravednika. Taj dan, 9. maj, kada je general Žukov ratifikovao ispred saveznika sporazum o nemačkoj kapitulaciji danas slavimo, jer na to imamo pravo. Pravo, ali i obavezu da time odamo počast mnogima koji su se za taj 9. maj 1945. godine borili, ali ga nisu dočekali.“

„Ovo je zajednički praznik. Rame uz rame ratovali smo protiv najvećeg zla čovečanstva. Naši preci su ginuli na frontovima da bi nove generacije dobile pravo na život. Poginuli su dali živote za prosperitet, blagostanje i budućnost generacija koje dolaze“, rekao je Arsen Ajsin, prvi sekretar u ambasadi Ruske Federacije.

Na svečanosti obratila se i Jevgenija Pilipenko, ministar – savetnik u ambasadi Ukrajine, sledećim rečima:

„Ova tragična stranica naše zajedničke istorije donela je veoma bitne pouke, kojih teba da se sećamo, kako ne bi dopustili takvo zlo na svojoj teritoriji ponovo. Istorija nas uči da je svaki ljudski život bitan i vredan i zato treba da pamtimo svakog heroja koji je najveću vrednost položio radi naše budućnosti“.

Nakon prijema položeni su venci na spomen obeležja na Čačalici povodom Dana pobede u Drugom svetskom ratu.

Vence na spomenike Crvenoarmejcima i Stradalim radoljubima položile su delegacije Braničevskog upravnog okuga, Grada Požarevca, ambasada Ruske federacije, Belorusije i Ukrajine, Vojske Srbije, Ministartva unutrašnjih poslova, Udruženja potomaka ratnika od 1912. do 1920, SUBNOR-a, Udruženja ratnih veterana, vojnih invalida i porodica stradalih, kao i gradskih odbora Srpske napredne stranke i Socijalističke partije Srbije.

Pored spomenika Palim rodoljubima javni čas istorije održao je direktor Narodnog muzeja dr Gordan Bojković, koji je u svojoj besedi istakao:

“Od 1941. do 1944. godine na potezu Čačalice su vršena sahranjivanja svih onih koje je, pre svega, kvinsliški režim ubijao, zato što se nije slagao sa njegovom ideologijom i što nisu pristajali na okupaciju Srbije u Drugom Svetskom ratu. To su pre svega bili mladi ljudi, uglavnom deca onih koji su tu Nemačku uspešno odbijali u Prvom svetskom ratu, bili sila pobednica i koji se nikada nisu mogli pomiriti sa činjenicom da se država gubi za desetak dana rata, bez prave i odlučne bitke, bez muškog otpora i stvarnog napora. Najveći broj njih su bili srednjoškolsci ili studetni prve godine faklteta Univerziteta u Beogradu. Nisu to bili samo ideološki protivnici režima, jer je u to vreme na prostoru Srbije i nekadašnje Jugoslavije besneo građanski rat između suprostavljenih ideologija, već su pre svega bili ljudi koji nisu mogli da se pomire sa vladajućom ideologijom koju su plasirali Nedićevci, LJotićevci, Aćimovićevci, koja je tvrdila da Srbi daju svoje najbolje rezultate samo kada su robovi i da je za Srbe dobro da budu robovi. NJihov jedini zločin bio je što su mislili svojom glavom i snivali slobodu. Pogubljenja su vršena najčešće klanjem na prostoru starog groblja kod tamošnje kapele, noću, kada su bili hapšeni i odvođeni. Više hiljada stanovnika Požarevca na močvarnom tlu Čačalice gurnuto je u tresište tako da im se trag ne može naći. Kad god ovde prolazimo, prolazimo preko masovnog groblja naših sugrađana koje su pobili na sramotu svojih i potonjih, njihovi sugrađani i sunarodnici koji su iz drugih krajeva došli da im pomognu. To je ljaga na ljudima koji su to činili. Oni koji su tada stradali, kao i oni koji su se sa oružjem suprostavili okupaciji svoje zemlje, tražeći šansu da se bore za slobodu i ne žaleći da plate jedinom cenom kojom se sloboda plaća, a to je krv.”

Besedu je završio sledećim rečima: „Treba poslušati stihove uklesane u kamen na šetalištu: „Ovde treba vladati tišina jer je predugo carevao metak“.

09 maj, 2017